Lugares que transmiten, que evocan e provocan, lugares cuxa historia se atopa cristalizada en cada unha das súas esquinas. Peñalba é un deses sitios, onde a súa esencia invade e teletransporta. Un lugar abafador que nos leva do xeral ao particular, ao detalle; encérrache, absórbeche, che redescubre. ​

 

Un pobo que esconde xoias, redutos, historia. Todo vira contorna á súa igrexa, onde unha parte deste mundo incansable parece deterse, case intacta. Unha marabilla da arquitectura mozárabe do s.X, practicamente única na súa especie e que é o eixo deste conxunto histórico, o seu elemento xerador. ​

 

Isto lévanos a entender que, sen necesidade de anunciarse, o conxunto entendémolo como monumental, non fai falta que ninguén nos sinale ante que estamos, a esencia invádeo todo. ​

 

A mozárabe era unha arquitectura que buscaba a destrución dos espazos prolongados ou continuos, creando breves espazos ópticos de límites horizontais imprecisos. Cortinaxes, columnas e a luz para acurtar espazos que non permiten apreciar os seus verdadeiros límites, a descontinuidade. ​

 

Unidades espaciais que se articulan unhas con outras como sorpresa, xerando unha sensación de labirinto, cunha destrución do centro focal e acentuación das formas volumétricas puras. ​

 

Será esta a xénese do proxecto, absorber a esencia que desprende Peñalba e a súa arquitectura, reinterpretándoa de maneira contemporánea, sen perder o respecto que un lugar como este merece. ​

 

Unha vivenda que será destinada ao turismo rural, permitindo descubrir este lugar, facendo viaxar a propios e alleos. Un programa complexo, onde o foco estaba posto na flexibilidade, en poder xogar coa casa dependendo dos hóspedes, en poder dar aloxamento a parellas e a grupos, incluso coincidindo no tempo. ​

Desfragmentar os límites da casa, poder ser unha, ou varias, unha sucesión de espazos que xeren sorpresa, que todas sexan centro e periferia. Levar a gran escala do principio, ao cotián, grandes espazos capaces de sorprender a calquera, pero con detalles e elementos que só os curiosos sexan capaces de apreciar e descubrir. ​

 

E isto é Peñalba, un conxunto de gran escala, pero onde cada recuncho e esquina é distinto e único, onde perderse é esencial. ​

 

Unha casa polivalente, que xoga coa luz, coas dobres alturas, con elementos que transforman o espazo. Unha casa que se pode vivir como tres parellas independentes, dous grupos pequenos, unha parella e un grupo, un gran grupo,… Un espazo que cada vez que o visites sorpréndache porque cambia, modifícase, transfórmase, permite vivir diferentes experiencias ao usuario. ​

 

Esta é un pouco a síntese do que a arquitectura mozárabe e a igrexa de Peñalba de Santiago significan, non é necesario dispoñer dun arco de ferradura para entrar á vivenda e replicar o pasado, simplemente quedámonos co concepto.

 

Unha vivenda que transcorre entre espazos grandes a dobre altura e espazos máis pequenos, con iluminacións cruzadas, onde os verdadeiros límites da casa só existen cando un coñécea enteira, formas puras, sucesión de espazos, sorpresa,…